Recensie ds. Sijtsma: “een waardevol cadeau”

Ds. Jenno Sijtsma, emeritus predikant in de PKN, schreef een recensie over het nieuwe boek van Julia Blum Met vreugde zult u water scheppen:

Dit is het vijfde boek in de Nederlandse vertaling en inmiddels kennen we de auteur dus. Om u maar even in herinnering te roepen het volgende: ze groeide op in Letland in een atheïstische omgeving en emigreerde samen met haar man Viktor naar Israël. Ze belijden Jesjoea als hun Heer en Heiland en beseffen heel sterk dat ze daardoor toch deel uitmaken van het door God gekozen volk Israël. Dat blijkt ook uit dit nieuwe boek met bovenstaande titel op elk pagina.

In een eerdere recensie over een van de eerste vier boeken schreef ik onder meer, dat je haar boek een openbaring zou mogen noemen. Die gedachte vatte bij mij ook nu weer post, omdat ik ervoer hoe weinig gemiddeld gesproken een predikant (theoloog zo u wilt)  gebruik maakt van het Hebreeuws. Maar ook hoe gemakkelijk over een tekst heen gelezen wordt, zeker ook met betrekking tot namen en feiten. Ik heb een tiental hoofdstukjes vergeleken met de exegese van een aantal commentaren en veelal bleek mij dat de auteur hoegenaamd niets gedaan had met wat Blum vanuit haar kennis verheldert, kortom met wat het Oude Testament en de Thora vertellen. Ik vraag me af in hoeverre  de christen  en ook de theoloog nog bereid is de achtergrond van veel in het Nieuwe Testament te vergelijken met het Oude Testament. Ik zeg dit in de eerste plaats tegen en over mezelf, die al meer dan vijftig jaar met de Judaïca bezig is.

Goed, in de totaal een honderd hoofdstukjes belicht mevrouw Blum vanuit het Hebreeuws wat de diepe betekenis van de tekst is. Als voorbeeld noem ik wat zij schrijft over Genesis 15 : 2, waar Abraham tegen God zegt:” Wat voor zin heeft het mij te belonen. Ik zal kinderloos sterven… Blum maakt duidelijk hoe hard de Hebreeuwse woorden klinken en schrijft: ”De bitterheid van Abraham is verpletterend: ik ben vervloekt met kinderloosheid en dan praat U over een beloning?” Mag je een vijfentachtig jarige man het kwalijk nemen dat hij met de naam Abraham = verheven Vader – nog altijd zonder kinderen, enige bitterheid in zichzelf verneemt? Hoe verrassend is het dat God op deze bitterheid geen woorden van afkeuring of bestraffing laat volgen, maar in tegendeel belooft:” Iemand die uit uw eigen lichaam voortkomt, die zal uw erfgenaam zijn”.

Het boek is verdeeld in een eerste hoofddeel, waarin de verborgen schatten in de Hebreeuwse schrift worden besproken, aandacht voor de schepping, de aartsvaders en de geschiedenis van Jozef. In het tweede hoofddeel worden gedeelten uit het Nieuwe testament verbonden met het Oude Testament. Sprankelend, boeiend, leerzaam en verrijkend.
Ik ga hier niet verder op de verrassende inhoud in. Het boek is zonder meer aan te bevelen voor wie de Bijbelse achtergrond van de teksten wil begrijpen en ook beleven. Om Blum tot slot zelf aan het woord te laten:” Hoe meer we weten over het jodendom hoe interessanter de dynamiek wordt tussen de leer van Jezus en het jodendom in de eerste eeuw. Kennis van de Joodse achtergrond van het Nieuwe Testament helpt ons niet alleen om de woorden en daden van Jezus, die horen bij de achtergrond, beter te verstaan maar ook om de volle betekenis van die woorden en daden te begrijpen. Ze stijgen ver boven de traditionele gedachten en gewoonten uit”. Ineens denk ik:” Het boek is een waardevol cadeau voor wie ook maar”.